Վարկածային քաղաքակրթություններ

Արտերկրային քաղաքակրթություն, վարկածային քաղաքակրթություն, որ ծագում և տարածվում է Երկրից դուրս։ Հասկացությունը կիրառվում է գլխավորապես գիտական ոլորտում, ինչպես նաև ֆանտաստիկ ժանրում և ուֆոլոգիայում: Արտերկրային քաղաքակրթության գոյությունը հիմնովին ապացուցված կամ հերքված չէ, չնայած վիճակագրորեն հնարավոր է: XVII դարում արտերկարային քաղաքակրթությունների միտքը սատարեց Կոպեռնիկոսի արեգակնակենտրոն համակարգի տարածման և Գալիլեյի աստղադիտակի ստեղծման գործում:

Ատլանտիդա                                                                                         

                                                                                Ատլանտիդա (հին հուն․՝ Ἀτλαντὶς), հայտնի ըստ ավանդության կղզի-պետություն։ Առավել մանրամասն նկարագրված Պլատոնի երկխոսության մեջ, ինչպես նաև հայտնի Հերոդոտոսի, Դիոդորոս Սիցիլիացու, Ստրաբոնի հիշատակումներում և ակնարկներում։ Ատլանտիդայի գտնվելու վայրի մասին նախնիների ցուցմունքները հայտնի չեն։ Ըստ Պլատոնի կղզին գտնվում է Հերկուլեսյան սյուներից արևմուտք, Ատլանտա սարի առջևում։ Ուժգին երկրաշարժի ժամանակ, որն ուղեկցվում էր ջրհեղեղով, կղզին իր ողջ բնակչությամբ մեկ օրում մնաց ջրի տակ: Պլատոնը նշում է մ.թ.ա. 9500 թվականը որպես աղետի ժամանակաշրջան։ Հերակլեսի սյուները հնում միշտ անվանել են Ջիբրալթարի նեղուց (ոչ հաճախ նաև՝ Ջիբլարթարի և Սեուտայի ժառյռեր): Այդպիսով, Պլատոնը Ատլանտիդան տեղադրում է Ջիբլարթարի նեղուցի մոտ, Իսպանիայի և Մարոկկոյի մոտ: Ըստ հույների Մարոկկոյում էր ապրում հսկա Անլանտը, որի անունից էլ առաջացել է օվկիանոսի անվանումը, նաև առաջացել է հենց երկրի անունը (Պլատոնի պատմությունում Անտլանտը երկրի առաջին արքան էր): Ատլաս (հին հուն․՝ Άτλας), տիտան, որն իր ուսերին պահում էր երկնակամարը. Հապետոսի և Կլիմենեի որդին, Պրոմեթևսի և Էպիմեթեսի եղբայրը, Պլեադաների, Հիադաների և Հեսպերուհիների հայրը։ Ըստ առասպելի, Ատլասը պարտավոր էր իր ուսերին պահել երկինքը՝ որպես պատիժ, աստվածների դեմ տիտանների պատերազմին մասնակցելու համար։